Geld (uit)lenen: wat moet je juridisch vastleggen?

Je wilt iemand helpen met een lening. Of misschien leen je zelf tijdelijk geld van een bekende. Het voelt vertrouwelijk, informeel – en een contract lijkt overdreven. Totdat het misgaat. Dan is de vraag: wat heb je eigenlijk afgesproken? En wat kun je afdwingen?

Een cliënte van ons leende €4.500 uit aan haar nichtje, bedoeld als tijdelijke overbrugging. Geen rente, geen schriftelijke afspraken. Na een half jaar vroeg ze vriendelijk naar terugbetaling. Het antwoord: “Je zei toch dat het geen haast had?” En vervolgens: radiostilte. Zonder bewijs of concrete afspraken werd het moeilijk om haar gelijk te halen. En dat zien we vaker.

Mag je geld uitlenen zonder contract?

Ja, juridisch gezien mag je zonder contract geld lenen of uitlenen. In Nederland geldt een mondelinge overeenkomst als geldig. Maar het probleem zit in het bewijs.

Zodra de ander ontkent dat het om een lening ging – of beweert dat het een schenking was – ontstaat er discussie. Zonder schriftelijke bevestiging of betalingsbewijs is je positie zwak.

Daarom adviseren wij: zet het altijd op papier. Desnoods met een simpele schuldbekentenis of e-mail. Zo bewijs je:

• dat het om een lening ging;

• voor welk bedrag is geleend;

• wat de voorwaarden zijn (rente, looptijd, boetes).

Wat moet er in een leenovereenkomst staan?

Een geldleningsovereenkomst hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar bevat idealiter wél de volgende punten:

• Naam en adresgegevens van beide partijen

• Hoofdsom (het geleende bedrag)

• Afspraken over rente

• Looptijd en terugbetalingsmomenten

• Ondertekening met datum

Daarnaast kun je – zeker bij grotere bedragen – ook afspraken maken over tussentijdse aflossing, boete bij te late betaling of het vestigen van zekerheid (zoals een borgstelling).

Ben je verplicht rente te rekenen?

Nee, rente is niet verplicht bij particuliere leningen. Maar als je rente afspreekt, moet dat wél concreet worden vastgelegd.

Let op: bij hoge rentepercentages loop je risico dat een rechter het onredelijk of als woekerrente acht. Vooral bij leningen tussen familieleden of vrienden wordt kritisch gekeken naar redelijkheid. Een ‘symbolische’ rente van bijvoorbeeld 2% wordt vaak gezien als zakelijk en fair.

Wat als de lener niet terugbetaalt?

Als er niets is vastgelegd, ben je overgeleverd aan de welwillendheid van de ander, of aan een juridische procedure waarin jij moet bewijzen dat het een lening was. Dat is lastig.

Staat er wél iets op papier? Dan kun je:

1. Een ingebrekestelling sturen: een schriftelijke herinnering waarin je een redelijke betalingstermijn geeft.

2. Een gerechtelijke procedure starten: waarin wij jou kunnen ontzorgen.

3. Incassokosten en wettelijke rente vorderen: bij voorkeur goed opgenomen in de overeenkomst.

   
   

Let op: ook e-mails en bankoverschrijvingen met omschrijvingen als “lening” kunnen bewijs opleveren, maar zijn minder sterk dan een ondertekend contract.

Veelgestelde vragen

Is een WhatsApp-bericht voldoende bewijs van een lening?

Het kan vaak voldoende bewijs zijn, zeker in combinatie met een overboeking met omschrijving. Echter, je bewijspositie is dan wel zwak.

Wat als de ander beweert dat het een gift was?

Dan moet jij bewijzen dat het géén gift was. En dat is lastig zonder schriftelijke afspraak.

Kan ik iemand rente laten betalen als we dat niet hebben afgesproken?

Nee. Zonder renteafspraak kun je alleen wettelijke rente vorderen bij te late betaling: en dat moet je dan ook aantonen.

Hoe zit het bij familie?

De rechter kijkt bij familieleningen extra kritisch naar wat er wél of niet schriftelijk is vastgelegd. Juist omdat de kans op ''schenkingsdiscussies'' hier groot is.

Conclusie

Geld lenen onderling is een kwestie van vertrouwen. Maar vertrouwen is geen juridisch vangnet. Laat het niet afhangen van goedbedoelde aannames. Leg het vast: kort, duidelijk en ondertekend. Twijfel je of een lening juridisch sterk genoeg is? Of wil je hulp bij incasso of conflict? Benader ons via contact@lionslaw.nl of 06-24254842.